Biezelinge, Mozeskerk
Protestantste Kerk in Nederland - Noordstraat 4
- Orgeloverzicht - Andere orgels in Biezelinge -
Kerkgebouw
Nadat de oude dorpskerk te Biezelinge in zeer bouwvallige
staat verkeerde, werd besloten een nieuwe kerk te bouwen. De kerktoren uit 1896
bleef hierbij behouden. In 1905 werd het nieuwe kerkgebouw in gebruik genomen.
De inrichting van de Mozeskerk is met haar 320 zitplaatsen na de restauratie in
2002 weer geheel in originele staat.
Voormalig orgel
In 1891 bouwde L. van Dam & Zn te
Leeuwarden een orgel voor de Hervormde Mozeskerk te Biezelinge.
De dispositie van het Van Dam-orgel (1891): |
||||
Manuaal:
|
|
Pedaal: |
|
|
Werktuiglijke
registers:
|
|
Overige gegevens: |
|
|
In 1905 is dit orgel overgeplaatst naar de huidige Dorpskerk in Biezelinge, maar zal vermoedelijk te klein bevonden zijn voor de grotere kerk. Het verdween namelijk na het gereedkomen van een nieuw instrument in 1908. Het werd in de Hervormde Kerk te Oosterzee geplaatst.
Situatie te Oosterzee sinds
1909. Foto's ©: M. van 't Einde
Huidig orgel
In 1905 werd aan de
de firma L. van Dam te Leeuwarden de opdracht verstrekt een nieuw orgel te
bouwen voor de Mozeskerk te Biezelinge. Het orgel is een van de laatste Van Dam-orgels met mechanische sleepladen en
een nog werkende balgentreders. Het orgel is in 1909 in gebruik
genomen, toen het voormalige orgel verdween. Het zou zijn opgebouwd door B.F.
Bergmeyer te Woerden, voorheen P. van Dam orgelfabriek.
De oorspronkelijke dispositie van het Van Dam-orgel (1909): |
||||
Hoofdwerk: |
|
Bovenwerk: |
|
Pedaal |
Werktuiglijke
registers:
|
|
Overige gegevens: |
|
Waarschijnlijk is het orgel na 1917 gerepareerd door Bergmeijer, de voortzetter van de firma L. van Dam & Zonen. Het instrument heeft echter in de loop der tijd geen wijzigingen ondergaan, met uitzondering van de ingreep in 1971 toen het instrument van kamertoon op normaaltoon werd gebracht. Daarbij werd ook een Tremulant van het Valckx & Van Kouteren-orgel in de Noorderkerk in Middelburg door een particulier op het hoofdwerk geplaatst, maar deze werd later weer verwijderd.
De dispositie van het Van Dam-orgel (1909) sinds 1971: |
||||
Hoofdwerk: |
|
Bovenwerk: |
|
Pedaal |
Werktuiglijke
registers:
|
|
Overige gegevens: |
|
In 2015 is het orgel gerestaureerd door de firma Elbertse, onder advies van Aart Bergwerff, waarbij het grondig is schoongemaakt. Heringebruikname volgde op 28 november 2015.
Geraadpleegde bronnen
Kluiver, J.H. (1973)
Historische Orgels in Zeeland, deel I Zuid-Beveland
Middelburg, Mededelingen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen, 1973
P. van Dam (1909)
Enkele wenken, omtrent 't gebruiken der verschillende Registers van het
Kerkorgel (Speciaal dat der harer Gemeente te Biezelinge) met aanduiding van
eenige Combinaties daarvan
Archief Hervormde Gemeente Biezelinge (1909)
Orgelarchief P. Sevestre
Met dank aan
P. Bron
M. van 't Einde
M. Everse