Zierikzee, Thomaskerk
Protestantse Kerk - Sint Domusstraat 35
- Orgeloverzicht - Andere orgels in Zierikzee -
Kerkgebouw
De
Gereformeerde Kerk te Zierikzee kwam voort uit sedert 1863 door de vereniging De
Toevlucht bedreven evangelisatiewerk. De aldus ontstane groep die samenkomsten
hield in een voormalig koetshuis gelegen achter een aantal huizen aan de St.
Domusstraat, sloot zich in 1878 aan bij de
Christelijke Gereformeerde Kerk in Zierikzee aan de
Meelstraat, maar bleef wel haar eigen samenkomsten houden.
Na een geschil met laatstgenoemde kerk sloot de gemeente zich in 1892 aan bij de
Gereformeerde Kerken in Nederland. Het eerder genoemde gebouw aan de Sint
Domusstraat werd door de groei van de gemeente te klein en in 1893 besloot men
een nieuw kerkgebouw te bouwen, dat op 22 november van dat jaar werd ingewijd.
Na de watersnoodramp van 1953 werd het kerkgebouw hersteld en werd een nieuw
vergadergebouw aan de straatzijde gebouwd. Het complex werd weer in gebruik
genomen op 1 december 1958. De kerk draagt de naam Thomaskerk.
Eerste orgel
Op
14 augustus 1887 werd in het vorige kerkgebouw (een voormalig koetshuis) van de
Gereformeerde Kerk te Zierikzee een orgel in gebruik genomen, dat gebouwd werd
door orgelbouwer J. Proper te Kampen. Het nam de taak over van een harmonium dat
door vocht onbruikbaar was geworden en voor f325 werd verkocht. Dat was in 1884
in de plaats gekomen van een ander orgel (ongetwijfeld ook een harmonium).
|
De oorspronkelijke dispositie van het Proper-orgel (1887): |
||||
|
Manuaal: |
|
Pedaal: Aangehangen |
|
|
|
Werktuiglijke registers: |
|
Overige gegevens: |
||
Het
instrument had een mechanische tractuur en tevens een mechanische inrichting
voor het gereed zetten van willekeurige combinaties van registers, die door op
een trede te trappen konden worden ingeschakeld. Op advies van orgelbouwer
Proper werd het orgel pas in het voorjaar van 1894 in het nieuwe kerkgebouw
geplaatst.
In 1923 werd, nadat het jaar tevoren de orgelfabriek P. van Dam te Leeuwarden
voorstellen daartoe had ingediend, het orgel door de fa. Standaart te Schiedam
hersteld en vergroot omdat het onvoldoende krachtig was voor de
gemeentezangbegeleiding. De Prestant 16' werd vervangen door een Bourdon 16',
voor een deel op een pneumatische lade opdat deze ook bespeelbaar werd vanaf het
pedaal. Het pijpwerk werd buiten de kas opgesteld. Voorts werden een Trompet
harmonique 8' en een Vox Celeste 8' toegevoegd. In latere tijd werd de Fluit 4'
opgeschoven tot een Nasard 3'.
|
De dispositie van het Proper-orgel (1887) vanaf 1923: |
||||
|
Manuaal: |
|
Pedaal: Bourdon - transmissie 16 voet |
|
|
|
Werktuiglijke registers: |
|
Overige gegevens: |
||
In 1957 werd het Proper-orgel vervangen door een nieuw instrument.
.jpg)
Foto ©: Collectie Stichting Utrechts Orgelarchief Maarten
Vente
Huidig
orgel
In
1957 werden de eerste plannen gemaakt voor de bouw van een nieuw orgel voor de
Gereformeerde Thomaskerk te Zierikzee, waarvan het herstel zojuist was begonnen. Dit
resulteerde in de bouw van een groot orgel door de Gebr. Van Vulpen te Utrecht,
zulks onder begeleiding van de Orgelcommissie van de Nederlandse Hervormde Kerk.
Van de totale kosten ad f88.000,- werd een bedrag van f74.500,- door het
Nationaal Rampenfonds gedragen. Het nieuwe orgel van deze kerk werd op 11
februari 1960 in gebruik genomen met een bespeling door Willem Hulsman.
|
De dispositie van het Van Vulpen-orgel (1960): |
||||||||
|
Hoofdwerk: |
|
Rugwerk: Holpijp Prestant Roerfluit Gemshoorn Nasard Sesquialter Scherp Dulciaan Kromhoorn |
8 voet 4 voet 4 voet 2 voet 1 1/3 voet II sterk IV sterk 16 voet 8 voet |
Borstwerk: Gedekt Gedekte Fluit Prestant Sifflet Regaal |
8 voet 4 voet 2 voet 1 voet 8 voet |
Pedaal: Bourdon Prestant Octaaf Mixtuur Bazuin Trompet |
16 voet 8 voet 4 voet IV sterk 16 voet 4 voet |
|
|
Werktuiglijke registers: |
|
Overige
gegevens: |
||||||
Geraadpleegde bronnen
Zie de literatuurlijst met betrekking tot Schouwen-Duivelandse orgels van P. Sevestre
Informatie en foto's op deze pagina, tenzij anders vermeld: P. Sevestre